Siêu âm đo độ mờ da gáy là một xét nghiệm sàng lọc, không mang tính chất chẩn đoán, cần thực hiện vào thời điểm cuối tam cá nguyệt đầu tiên. Mục đích nhằm xác định thai nhi có nguy cơ mắc hội chứng Down hoặc một số những hội chứng thường gặp khác hay không.
Độ mờ da gáy là gì?
Độ mờ da gáy hay khoảng sáng sau gáy là lớp tụ dịch dưới da nằm phía sau cổ của thai nhi. Thực hiện siêu âm đo độ mờ da gáy ở thời điểm tuổi thai từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày, nhằm đánh giá nguy cơ mắc dị tật nhiễm sắc thể ở thai nhi.
Vì sao phải siêu âm đo độ mờ da gáy?
Khi thai nhi có độ mờ da gáy dày thì có nguy cơ mắc các dị tật nhiễm sắc thể thường gặp là như hội chứng Down (thể tam nhiễm 21), hội chứng Edwards (thể tam nhiễm 18) hoặc hội chứng Patau (thể tam nhiễm 13)…(1)
Siêu âm đo độ mờ da gáy cùng với các xét nghiệm khác thu thập được những thông tin đủ để xác định tình trạng thai nhi có nguy cơ mắc phải một trong những rối loạn liên quan đến nhiễm sắc thể hay không.
Khi nào cần siêu âm độ mờ da gáy?
Theo các hiệp hội siêu âm sản phụ khoa quốc tế siêu âm độ mờ da gáy nên được thực hiện khi tuổi thai từ 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày. Do đó, mẹ nên thực hiện điều này vào đúng thời gian quy định để có kết quả chính xác nhất.
Ai nên kiểm tra độ mờ da gáy?
Kiểm tra độ mờ da gáy được khuyến cáo cho tất cả phụ nữ mang thai và là một trong số những kỹ thuật thường quy trong tam cá nguyệt đầu tiên. Ngoài việc đo độ mờ da gáy, đối với những mẹ bầu có một hoặc nhiều hơn các yếu tố dưới đây cần thiết phải làm thêm các xét nghiệm sàng lọc trước sinh:
- Tiền sử gia đình có người bị dị tật bẩm sinh
- Mang bầu ở độ tuổi trên 35
- Sử dụng các sản phẩm chứa hóa chất gây hại cho thai nhi
- Mắc bệnh tiểu đường và sử dụng insulin
- Bị nhiễm virus trong quá trình mang thai
- Tiếp xúc với chất phóng xạ liều lượng cao
- Tiền sử sinh non, sảy thai, thai lưu (chưa xác định được nguyên nhân)
- Hút thuốc lá
- Kết quả siêu âm cho thấy thai nhi có dấu hiệu nghi ngờ bị dị tật
Trước khi siêu âm cần chuẩn bị gì?
Đây là một kỹ thuật siêu âm qua da vùng bụng mẹ bầu nên mẹ bầu không cần phải chuẩn bị quá nhiều. Mẹ chỉ nên mặc trang phục phù hợp (đồ thoải mái) để bác sĩ dễ dàng thực hiện việc di chuyển đầu dò khi tiến hành siêu âm.
Trường hợp mẹ cần thực hiện siêu âm qua ngả âm đạo, mẹ nên tuân theo quy định của bác sĩ khi vào phòng siêu âm.
Cách thực hiện siêu âm đo độ mờ da gáy
Là một kỹ thuật siêu âm đặc biệt có độ nhạy cao nhưng lại rất an toàn. Bác sĩ siêu âm sẽ đặt một thiết bị đầu dò trên bụng mẹ bầu để đo độ dài đầu mông của thai nhi xác định tuổi của thai nhi cũng như ngày dự kiến sinh. Kế đến, bác sĩ sẽ tiến hành đo độ mờ da gáy.(2)
Độ mờ da gáy bình thường
Chỉ số độ mờ da gáy càng cao thì khả năng thai nhi có nguy cơ mắc bất thường nhiễm sắc thể càng cao. Căn cứ vào chỉ số khuyến cáo, chỉ số độ mờ da gáy dưới bách phân vị thứ 95 theo chiều dài đầu mông là bình thường, nguy cơ mắc hội chứng liên quan đến nhiễm sắc thể là rất thấp; nếu chỉ số độ mờ da gáy trên bách phân vị thứ 95 theo chiều dài đầu mông các bác sĩ sản khoa sẽ đưa ra hướng dẫn cụ thể với từng mẹ bầu.
Câu hỏi liên quan
1. Độ mờ da gáy bao nhiêu là bình thường?
Độ mờ da gáy được xem là bình thường khi bé có chiều dài đầu mông từ 45 – 84mm và độ mờ da gáy dưới bách phân vị 95 theo chiều dài đầu mông.
2. Đo độ mờ da gáy chính xác đến mức nào?
Với độ mờ da gáy dày trên bách phân vị thứ 95 theo chiều dài đầu mông thì tỉ lệ phát hiện hội chứng Down là 80% với tỉ lệ dương tính giả là 5%. Khi phối hợp test tầm soát gồm siêu âm đo độ mờ da gáy, Double test và tuổi mẹ đã tăng tỷ lệ phát hiện lên đến 90%, với tỉ lệ dương tính giả là 5%. Vì thế, siêu âm độ mờ da gáy nên được xem là một phần của quá trình sàng lọc trong ba tháng đầu thai kỳ.
Là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, siêu âm đo độ mờ da gáy giúp mẹ bầu tầm soát được những nguy cơ dị tật có thể xảy ra với thai nhi. Điều mẹ cần ghi nhớ là thực hiện kỹ thuật này đúng thời điểm để có được kết quả có độ chính xác cao. Mẹ bầu nên đi khám và siêu âm thai đúng định kỳ điều này không những có được những giải pháp y tế kịp thời mà còn giúp mẹ chủ động hơn trong kế hoạch theo dõi thai kì và chăm sóc con sau sinh.
