Cà muối – Đậm đà tình quê Hà Tĩnh

Xứ Nghệ vốn nổi tiếng với cà muối giòn và mặn. Từ cách muối cà truyền thống cuội nguồn, thời nay, người Hà Tĩnh còn có những “ biến tấu ” rất độc lạ, làm đa dạng chủng loại món ăn đậm đà mùi vị quê nhà này…

Món cà muối rất dễ làm ra phần nhiều người nào cũng biết muối cà. Tuy nhiên, trong đời sống bận rộn ngày này, cà muối cũng đã trở thành hàng hoá. Tại thành phố Hà Tĩnh và nhiều địa phương khác đã Open nhiều hàng cà nổi tiếng. Chị Hương – người kế thừa cơ sở cà muối bà Vinh ở đường Xuân Diệu cho biết : “ Cà nguyên vật liệu được nhập từ Thành Phố Đà Nẵng – là loại cà giòn, ngon. Ngoài món cà truyền thống lịch sử, cơ sở của mái ấm gia đình tôi còn có các món cà muối nước mắm, cà dầm tương. Mỗi loại có cách làm khác nhau và có mùi vị khác nhau ”.

Mỗi ngày ở một số ít tuyến đường như Xuân Diệu, Nguyễn Huy Tự, Nguyễn Công Trứ, những hàng cà muối nổi tiếng đều sinh động khách mua và bán.

… có những người chỉ mua dăm, mười nghìn về ăn trong vài bận…

… và cũng có nhiều người lựa chọn những hũ cà đã được đóng hộp làm quà tặng gửi đi cho người thân trong gia đình, bạn hữu phương xa

Cà muối là món ăn dân dã truyền thống cuội nguồn, cách làm cũng khá đơn thuần. Cà tươi sau khi làm thật sạch được đem phơi héo. Khi quả cà đã rút bớt nước thì rửa sạch, để ráo rắc và xóc với muối ( tỷ suất 1 cà 5 muối hoặc 6 muối tuỳ khẩu vị ). Sau đó trút toàn bộ vào vại sành, dội nước sôi để nguội bớt lên trên gần ngập, giã thêm ít tỏi rắc vào. Điều tạo ra sự sự đặc biệt quan trọng của cà muối xứ Nghệ nằm ở khâu sau cuối khi người ta dùng vỉ nan tròn úp lên và lấy một hòn đá nặng đè sao cho cà không nổi khỏi mặt nước. Sau 1 tháng cà sẽ chín vừa ăn.

Ngoài món cà muối trắng truyền thống cuội nguồn, người Hà Tĩnh ngày này còn có thêm món cà ngâm nước mắm. Cà ngâm nước mắm sử dụng cà muối truyền thống cuội nguồn đã chín, quả cà được nén để đạt đến độ deo nhất định. Cà ngâm nước mắm được cho thêm mía, tỏi, gừng, riềng, ớt. Theo nhiều chủ cơ sở cà muối thì mía làm cà có vị ngọt thanh, riềng làm cho cà không bị đen, tỏi nhằm mục đích khử vị độc của cà và gừng, ớt tạo vị riêng cho món ăn. Nếu như cà trắng truyền thống lịch sử được sử dụng hầu hết để ăn cùng canh thì cà ngâm nước mắm được nhiều người lựa chọn ăn cùng với cả cơm trắng, cháo hoặc khoai lang luộc…

Từ cà muối trắng truyền thống lịch sử, người ta còn chế biến ra món cà dầm tương. Cà dầm tương cũng được sử dụng để ăn cùng cơm, cháo hoặc xôi. Cà dầm tương vừa có vị giòn, vừa có vị ngọt ngọt, cay cay giúp món ăn chính thêm đậm đà.

Cà muối hàng hoá, từ chỗ chỉ đóng gói đơn thuần…

… nay đã được các chủ cơ sở dán nhãn nhằm mục đích tiếp thị thoáng đãng hơn. Người mua hoàn toàn có thể đến trực tiếp tại cơ sở cũng hoàn toàn có thể đặt hàng theo số điện thoại thông minh. Các đơn hàng sẽ được đóng gói cẩn trọng và gửi đến tận nơi.

Thi sỹ Huy Cận từng viết : “ Ai ơi cà xứ Nghệ, càng mặn lại càng giòn / Nước chè xanh xứ Nghệ, càng chát lại càng ngon ”. Cà muối giòn Hà Tĩnh với mùi vị đặc trưng đã trở thành món ăn quen thuộc với người bản xứ và là nỗi nhớ đau đáu với người xa quê. Để trong những dịp trở lại, món ăn tiên phong mà họ tìm kiếm là cà muối và đặc sản nổi tiếng tiên phong họ muốn mang đi cũng là cà muối…

Anh Hoài – Anh Tấn