Nước MÓT: Đặc sản Hội An với cách làm cực kỳ đặc biệt

Ẩm thực Hội An không đao to búa lớn, ẩm thực Hội An nổi tiếng vì có những món ăn ngon nhớ đời chỉ “mon men” nơi vỉa hè hoặc nằm gọn trong lòng những căn nhà cổ kính tường vàng rêu phong. Và nếu ai đã đến Hội An thì chắc đều từng đi qua hàng nước Mót và chụp một tấm ảnh check in rồi nhỉ? Vì Mót nổi tiếng nhất nhì rồi, sánh cùng bánh mì Phượng, cao lầu Thanh… đã làm nên tên tuổi của một Hội An trên bản đồ du lịch thế giới.

Tiệm nước Mót nổi tiếng Hội An .Và đây là ly nước Mót trong truyền thuyết thần thoại của những người đã từng đặt chân đến phố Hội .

Nhiều người nghĩ Mót cũng như Sâm, như Trà chứ ai biết Mót lại là… tên một con người!?

Nằm nép mình ở ngay cửa trước của chiếc quán nhỏ xinh trên đường Trần Phú, con phố đi bộ giữa trung tâm Hội An nhưng Mót lại không hề khiêm tốn. Mót có xoong nước “diệu kỳ” và những đồ decor xung quanh rất bắt mắt. Hội An rất nóng, nên ly nước Mót cứ như là sản phẩm giải nhiệt cho khách du lịch sau khi đi bộ quá nhiều. Vị nước thanh thanh mát mát với chất ngọt tự nhiên từ các loại thảo mộc khiến cơn mệt mỏi như bay đi đâu mất.

Hẳn nhiều người sẽ nghĩ nước Mót là do một cụ cao niên nào đó làm ra. Nhưng mà không, đó lại là mẫu sản phẩm của một anh người trẻ tuổi đúng thương hiệu năm nay mới chưa 30 tuổi tên là Nguyễn Hữu Xuân. Xuân đã làm ra ly nước Mót này để tiếp nối nghề thuốc của ông nội nhưng không bằng cách chữa bệnh mà chỉ dùng chút nước mát để làm dịu tâm hồn những người đến phố Hội thân thương .Nguyễn Hữu Xuân – người tạo ra ly nước Mót được nhiều người yêu thích .Tiệm thuốc Đông y nhà Xuân tên là ” An Thái Ông Thầy Tải ” đã có từ hơn 100 năm nay. Đến giờ đây, ở căn nhà cổ của mái ấm gia đình vẫn còn lưu chiếc bảng hiệu quý giá có tuổi đời cả trăm năm .Từ những gì được học và quan sát ông ngày bé, Xuân đã tự trộn các nguyên vật liệu có sẵn trong nhà rồi nấu thành món nước với mục tiêu khởi đầu chỉ là để cả nhà uống trong ngày hè nóng nực giúp giải khát, giải cảm. Nhưng cơ duyên đến với Xuân nhiều hơn khi ngay cả người ngoài uống nước cũng khen ngon. Thế là Xuân mở một gánh nước nhỏ bên vỉa hè để tập tành kinh doanh thương mại .Bên trong căn nhà cổ của Xuân .Và đây là phía hiên ngoài, nơi Xuân kinh doanh thương mại nước Mót .

“Nhưng lấy tên gánh nước là gì bây giờ, để khách du lịch đến đây có thể nhớ được. Vậy là nhân một ngày đẹp trời, mình nhớ đến cái tên Mót ngày xưa ông bà bố mẹ vẫn gọi và gán cho loại nước uống do chính mình nghĩ ra này. Thế là Mót ra đời”.

Thực sự là khi nghe đến Mót, nhiều người hẳn sẽ đều nghĩ rằng Mót cũng như Sâm, như Trà đá hay Nhân trần, là tên nguyên vật liệu chứ ai mà nghĩ Mót lại là tên người ? Thật giật mình làm thế nào. Và vì những điều Xuân vừa nói, người viết tôi xin phép được viết hoa chữ “ Mót ” xuyên suốt cả bài !Hóa ra, Mót là tên người chứ không phải tên cây. Đó là biệt danh thân thương mà hồi nhỏ người thân trong gia đình vẫn gọi Nguyễn Hữu Xuân .

Nấu nước Mót phải canh giờ để mùi chuẩn như nước hoa và màu đẹp như pha máy tính

Lẽ thường, rất ít người chịu bật mý tuyệt kỹ kinh doanh thương mại hay công thức đồ ăn thức uống của nhà mình. Bởi thế, phải thân quen lắm chúng tôi mới được vào tận sân nhà Xuân để mục sở thị một buổi nấu nước Mót bằng nhà bếp củi. Xuân nói, dùng nhà bếp gas hay nhà bếp điện thì cũng đều nấu Mót được nhưng lửa từ củi thì luôn tuyệt nhất, nó không quá nóng lại rất ôn hòa nên nước cũng ngon hơn hẳn. Tuy nhiên, nấu củi giờ đây khá khó khăn vất vả nên chỉ đôi lúc Xuân mới bày biện ra một chút ít, vừa để lấy hình ảnh nhưng cũng để lựa xem vị người mua nào như mong muốn hoàn toàn có thể được uống mẻ nước nấu ra từ nhà bếp củi nhà mình .Nấu nước Mót bằng củi có gì mê hoặc ?Nước Mót được nấu lên từ nhiều thành phần nhưng sơ lược thì có 1 số ít loại thảo mộc chính là sả, chanh, la hán quả, cam thảo, quế, kim ngân hoa, cúc hoa, hạ khô thảo, gừng, lá trà xanh, hoa sen, táo tàu … Tổng thể nguyên vật liệu dễ cũng phải đến mười mấy hai chục cái tên nhưng đều dễ kiếm và không quá đắt đỏ .

“Người Việt mình đã quen nhiều với nước lá nhưng để kết hợp nhiều loại như thế này thì hiếm gia đình nào làm vì cũng lách cách. Mỗi vùng miền trên đất nước mình sẽ chuộng những loại thảo mộc khác nhau nhưng ở Mót, mình đã lựa chọn các loại nguyên liệu để làm sao người Bắc cũng uống được mà người Nam cũng thấy hợp khẩu vị”.

Tổng thể các nguyên vật liệu nấu nước Mót .Quy trình nấu nước Mót của Xuân không quá phức tạp nhưng nó lại yên cầu sự kiên trì và đúng chuẩn về mặt thời hạn. Những lá trà vừa hái còn tươi nguyên được nấu tiên phong để lấy màu xanh và vị thanh mát cho nước. Tiếp đó sẽ là những nhánh sả được thái nhỏ và thêm cam thảo, quả la hán, gừng … Từng thứ một đều được bỏ vào nồi nước và canh thời hạn chuẩn chỉ để vị nước không bị nồng cũng như lúc rót ra phải bảo vệ độ trong, không vẩn đục .Sau cùng, thứ nguyên liệu có tác động ảnh hưởng gần như lớn nhất nhưng lại dịu nhẹ nhất chính là mật ong. Xuân cho mật ong vào sau cuối để nước ngọt hơn, bổ dưỡng hơn. Đây có lẽ rằng cũng chính là nguyên do khiến nhiều hành khách phải giật mình khi vào mùa xuân, từng đàn ong cứ kéo đến vây quanh sạp nước Mót đến mức sum sê. Vì ong rất thính với mùi thơm của cỏ cây và của mẫu sản phẩm do chính chúng làm ra .Cắt nhỏ và làm sạch các loại nguyên vật liệu đã được sẵn sàng chuẩn bị .Xong xuôi ta bỏ hết các loại nguyên vật liệu vào nồi nước đang sôi .Hoa cúc khô, kim ngân hoa và táo đỏ là những thành phần tạo được mùi thơm và vị ngọt thanh dịu .Tổng thể các loại nguyên vật liệu trong nồi nước Mót .

Các loại thảo mộc khi được nấu chung với nhau sẽ cho ra không chỉ 1 loại mùi, nó giống như nước hoa có hương đầu, hương giữa và hương cuối. Màu sắc của nước Mót cũng rất đẹp, là màu lá trà trộn lẫn với sắc nâu nên cứ vàng óng ánh. Theo lời Xuân, những sắc tố của cỏ cây sẽ chỉ đẹp và xanh khi nấu vừa phải, nếu đun quá thì cũng như rau luộc bị vàng úa không còn ngon mắt nữa.

“Nước Mót nếu ai chưa thử thì có thể tưởng tượng nó là sự tổng hòa từ vị chua của chanh, thơm của hoa cúc và đặc biệt khi uống sẽ có dư âm dịu ngọt đọng lại nơi cổ họng. Đó là chất đường tự nhiên từ các loại thảo mộc.

Buổi chiều ở Hội An rất thanh bình, có gió nhẹ và nắng hiu hiu khiến tâm trạng du khách cũng nhẹ nhàng lắng lại. Lúc đó, mọi người có thể thử nhấp nhẹ một ngụm nước Mót, sẽ thấy đâu đó ký ức tuổi thơ chợt ùa về là cốc trà xanh của bà rót cho khi đi học trời nắng, là mùi chanh chua vắt vào muối ăn vặt với đám bạn hay mùi hoa cúc thoang thoảng đâu đó, cũ kỹ nhưng rất đời và lúc nào cũng có thể bắt gặp.

Nó là vị nước của ký ức nhưng lại được bắt gặp ở thời hiện tại là như vậy”.

Màu nước Mót trong veo và vị thơm thanh mát .Trong thành phần của Mót có vài thứ khá nặng mùi như quế, quả la hán hay táo tàu … Nhiều người hẳn sẽ liên tưởng đến vị thuốc Bắc mà ít dám thử nhưng có vị người mua vừa mua nước Mót xong nói rằng, mùi nước rất thanh, thảo mộc chỉ vừa đủ dậy mùi chứ không bị đặc trưng. Có lẽ cũng vì nguyên do này mà Xuân mới níu chân được các hành khách ghé qua sạp nước của mình nhiều đến như vậy .Hơn thế nữa, những cô cậu người trẻ tuổi mua Mót còn vì một nguyên do khác, đó là mong ước giữ lại làm kỷ niệm chiếc cốc giấy xinh xinh có in logo cộng với chiếc ống hút tre hoàn toàn có thể tái chế được. Bao nhiêu điều đơn giản và giản dị đó chắc cũng đủ nói lên sự tinh xảo của con người Hội An rồi nhỉ ?

Từng bán hết 150 lít nước Mót/ngày, nhiều người Sài Gòn – Hà Nội đòi mua thương hiệu nhưng Xuân đều từ chối

Thành quả sau một buổi hì hụi nấu nướng là ly nước Mót thơm lừng quyện mùi lửa. Nhưng điểm đặc biệt quan trọng ở quán Mót không đơn thuần chỉ là ly nước giải nhiệt mà như đoán biết được nhu yếu của hành khách giờ đây không chỉ là phần thẩm mà còn cả phần nhìn, Xuân đã decor quầy hàng của mình theo cách mà giới trẻ vẫn gọi là “ cưng xỉu ” với cỏ cây hoa lá ngập tràn .Một chiếc mẹt mây xinh xắn bày biện trên đó là những loại thảo mộc, bao xung quanh nhân vật chính là nồi nước. Bên cạnh, lúc nào Xuân cũng để một lọ lục bình cắm sen thơm ngát và hồng rực như níu giữ bước chân hành khách .Tiệm của Xuân không bày xuống lòng đường cũng không mang quá sâu vào trong nhà mà rất vừa tầm nhìn của khách đi đường. Góc nhỏ xinh xắn ấy đã cho thấy một sự setup rất cầu kỳ nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp mộc mạc và thân thiện như chính mảnh đất và con người Hội An .

“Đối với mình, Mót là một kỷ niệm nhưng cũng là cái nghiệp mà ông bà nội muốn mình theo. Món nước không chỉ là của riêng mình mà còn là món quà đầy ắp tình thương của Hội An.

Mình có nghe nhiều người vì yêu nước Mót và thích Hội An nên mới ưu ái gọi món nước của mình là biểu tượng của phố cổ. Nhưng không phải như vậy đâu, biểu tượng của Hội An là phố phường cũ kỹ, văn hóa lâu đời và con người giản dị, khiêm nhường, thâm trầm. Mót chỉ xin làm một trong những điều mà khách du lịch đến đây nhớ về Hội An là mình đủ thấy hạnh phúc lắm rồi”.

Với mức độ nổi tiếng như vậy, phải thừa nhận rằng Xuân đã kinh doanh thương mại thành công xuất sắc. Những ngày cao điểm, có khi Xuân bán hết veo 150 lít và ship hàng luôn tay. Xuân kể rằng cũng có nhiều người ở TP HCM, TP. Hà Nội muốn mua lại tên thương hiệu để bán rồi mang cả sang quốc tế nhưng Xuân và mái ấm gia đình không chấp thuận đồng ý vì cho rằng Mót không phải là thức uống hoàn toàn có thể copy hàng loạt .

“Nếu uống Mót ở Hội An, ở con đường nhìn lên phía trên là Chùa Cầu, ngồi trong một căn nhà cổ thì sẽ hay hơn chứ. Nếu đem Mót ra khỏi Hội An thì Mót sẽ không còn là Mót nữa. Bởi thế, dù số tiền được đề nghị không hề nhỏ nhưng mình vẫn nhất định chỉ giữ Mót ở lại Hội An”.

Nói như vậy để thấy Xuân đã rất tự hào về mẫu sản phẩm mình làm ra cũng như về mảnh đất Hội An này. Nơi đây từng là khu vực giao thoa của nhiều nền văn hóa truyền thống và đến tận giờ đây vẫn lôi cuốn nhiều hành khách quốc tế nhất nhì Nước Ta. Đó hoàn toàn có thể là thời cơ để kinh doanh thương mại vì ngoài làm nước Mót thì Xuân vẫn bán cả đồ ăn như cao lầu, cơm gà hay bánh mì. Tuy nhiên, thử thách khó khăn vất vả cũng vẫn đang chờ chàng trai ở phía trước .

“Làm sao để giữ được nét đẹp của Hội An giữa những sự tiếp xúc văn hóa hiện đại, làm sao làm mới những nét đẹp cũ của Hội An mà không bị lai căng, không bảo thủ… Bởi bảo thủ thì sẽ già nua còn lai căng thì sẽ mai một… Mỗi người kinh doanh hay làm văn hóa ở Hội An đều rất trăn trở vấn đề này và mình cũng chỉ đang trên con đường đi tìm lời giải mà thôi”.

Bạn có thể chọn tour/combo du lịch trọn gói đang có giá rẻ dưới đây cũng có thể thưởng thức được loại nước mát lạnh, thơm ngon này:

– VietTourist

– Tour TP. Đà Nẵng- iViVu

Source: http://amthuc247.net
Category: Cách nấu