(Nuocmamhainoncana.com) –Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công bố Top 10 đặc sản nướcchấm và gia vị nổi tiếng Việt Nam. Các món nước chấm, gia vịtừ lâu đã là thứ thiết yếu có mặt trong mỗi bữa cơm của các gia đình.Sau một thời gian bình chọn, tham vấn, tiếp nhận ý kiến phản hồi từ Hiệp hội Du lịch, các đơn vị lữ hành, các cơ quan truyền thông báo chí, Trung tâm Sách kỷ lục Việt Namđã đưa ra kết quả.
1. Tương Bần – Hưng Yên
Bạn đang đọc: Top 10 đặc sản nước chấm và gia vị nổi tiếng Việt Nam
Tương Bần là đặc sản của thị xã Bần Yên Nhân, huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên. Nghề làm tương Bần ở đây có từ thế kỷ 12. Nguồn nguyên vật liệu để làm tương hầu hết là đỗ tương. Đỗ tương được rang với cát cho chín vàng đều rồi ủ mốc bằng lá sen cho đến khi nắm bốc lên tay phải nhẹ xốp. Khi ngả tương phải chọn ngày nắng, sau đó lấy gậy khuấy đều vào mỗi sáng sớm, đậy lại bằng chậu sành. Tương để càng ngấu càng ngon .Làng nghề tương Bần có khoảng chừng 300 lao động làm nghề. Nhờ có máy móc xay nghiền nên làm tương giờ không khó khăn vất vả như xưa. Nước ta có nhiều địa phương làm tương ngon và nổi tiếng nhưng Tương Bần vẫn là thứ đặc sản đã đi vào trong “ truyền tụng ” từ nhiều đời nay :“ Dưa La, húng Láng, nem Bảng, tương Bần, nước mắm Vạn Vân, cá rô Đầm Sét. ”
2. Nước mắm Cát Hải–Hải Phòng
Nước mắm Vạn Vân nổi tiếng một thời, chính là nước mắm Cát Hải. Nước mắm Cát Hải nổi tiếng khắp cả nước nhờ mùi vị đặc biệt quan trọng của nó. Thứ hương không hề lẫn, đã nếm qua một lần là nhớ mãi .Để làm nước mắm, cá được đưa về phân loại, rồi trộn muối sơ chế bắt đầu, sau đó ủ chượp trong thùng gỗ để cá lên men. Quá trình ngâm ủ đến khi có được nước mắm thành phẩm phải mất trọn một năm. Trong năm đó, không được rời mắt, phải chăm nom, theo dõi như nuôi con thơ vậy .Phải cho “ ăn ” nắng, tránh mưa. Nắng “ ăn ” phải đều, mưa tránh phải kỹ. Qua 12 tháng, khi cá mở màn cho nước cốt, phải biết tách ra mà nấu, mà chế. Đây là tuyệt kỹ, là kỹ thuật, là nghề của những người thợ chế biến nước mắm Cát Hải. Nước mắm Cát Hải, qua bàn tay khôn khéo, sự tần tảo chịu thương chịu khó và trên hết là tấm lòng của những người thợ đã sở hữu được sự thương mến của người mua gần xa. Hiện nay, nước mắm Cát Hải đã có tên trên thị trường, được phần đông người mua yêu thích .
3. Tương Nam Đàn – Nghệ An
Nam Đàn là một trong ba vùng làm tương ngon nổi tiếng cùng với tương Bần ( Hưng Yên ) và tương Cự Đà ( TP.HN ). Tương Nam Đàn độc lạ, khác hai loại tương kia ở chỗ là ” tương mảnh “, hạt đậu làm tương chỉ xay vỡ thành ” mảnh đậu ” chứ không ” nát như tương Bần ” .Chai tương Nam Đàn không có mầu nâu như tương Bần, mà vàng sánh như mật ong. Những mảnh đậu lơ lửng trong nước tương đặc quánh, thơm và ngọt lịm. Lượng muối bỏ vào làm tương không ít, nhưng vị đậm đà của muối đã chìm đi, nhường chỗ cho mùi vị của thứ nước chấm rực rỡ .Để có được chum tương ngon, người ta cẩn trọng lựa chọn từng cái chum. Chum được nung chín đều, men láng bóng, đổ nước ngâm thử ba, bốn ngày, đem úp miệng chum xuống đất. Đậu nấu tương phải chọn loại đậu mới, đều hạt và có lẽ rằng chỉ giống đậu tương xuân trồng tại Nam Đàn mới cho những chum tương ngon nhất .Nước dùng để nấu tương, cũng kén như loại nước để nấu chè xanh. Gạo nếp thổi xôi làm mốc, muối dùng làm mặn cho tương đều phải lựa chọn kỹ càng. Lúc rang, lúc ủ đậu, khi nấu ngả tương, khi phơi và đánh tương … đều phải có tuyệt kỹ, kinh nghiệm tay nghề, chọn nắng để phơi tương … Tương Nam Đàn, tương xứ Nghệ dễ mấy ai quên khi đã một lần chiêm ngưỡng và thưởng thức .
4. Mắm tôm Hậu Lộc – Thanh Hóa
Có nhiều nơi làm mắm tôm, tuy nhiên nhiều người sành ăn cho rằng mắm tôm Hậu Lộc ngon và rất điệu đàng. Người Hậu Lộc cho rằng, tuyệt kỹ chính tạo nên sự điệu đàng là ở con moi – nguyên vật liệu chính chế biến mắm tôm .Khi đánh bắt cá được moi ngư dân giữ nguyên trong đụt lưới ( lưới giã ), chao sạch moi trong nước biển và đổ lên khoang tàu, nhặt bỏ tạp chất. Trước khi chế biến, moi liên tục được làm sạch, sau đó trộn đều với muối ăn, loại muối được dữ gìn và bảo vệ từ 3 tháng đến 1 năm .Sau đó hỗn hợp moi – muối được xay nghiền nhỏ rồi cho vào những bể xi – măng lớn từ 1 đến 10 m3 hoặc thùng nhựa từ 200 đến 250 lít, đậy nắp lại. Chăm sóc mắm là một việc làm quan trọng quyết định hành động đến chất lượng mắm thành phẩm. Mắm càng được chăm nom kỹ thì mùi vị càng thơm ngon, ít “ đứng nước ”, mắm dẻo, mịn, màu đẹp .Hàng ngày, mắm được phơi nắng và đánh hòn đảo từ một đến ba lần. Nếu trời không mưa thì mở nắp ra để cho khí thoát ra. Khi mưa phải đậy nắp, vì nước mưa vào hoàn toàn có thể làm thối mắm. Sau từ 3 đến 12 ngày cho vào bể thì mắm khởi đầu trương. Nồng độ muối càng cao thì thời hạn đến lúc mắm trương càng lâu. Trong tiến trình này hàng ngày phải phơi nắng và đánh hòn đảo, mắm trương nhiều thì số lần đánh hòn đảo càng nhiều để khí thoát ra ngoài, tránh mắm bị tràn. Khoảng từ 2 đến 5 tháng thì mắm chín. Mắm tôm ngon nhất là ở trong khoảng chừng 9 tháng đến 1 năm .
5. Ruốc – Thừa Thiên – Huế
Mắm với người dân xứ Huế là một phần không hề thiếu trong bữa cơm mái ấm gia đình. Chẳng vì vậy mà ngay tại khu chợ sầm uất Đông Ba đã hình thành nên cả một thành phố mắm sinh động người bán kẻ buôn .Vào khoảng chừng tháng Giêng đến tháng Tư Âm lịch, khi mùa ruốc về, người ta lại làm mắm ruốc. Phải chọn con ruốc tươi, tuyệt đối không dùng nước lã để rửa vì ruốc sẽ bị thối rữa. Ruốc sau khi rửa phải được xốc đều trên chảo với muối hạt. Mắm ngon không những phải có mùi thơm nhẹ, vị vừa phải, không quá mặn, mà còn phải có màu đỏ hồng .Làm mắm ruốc thì khó nhưng chiêm ngưỡng và thưởng thức món mắm cầu kỳ này lại đơn thuần vô cùng. Mắm hoàn toàn có thể dùng như một loại nước chấm tuyệt vời cho món thịt luộc. Có hàng trăm món ngon chế biến mà thiếu mắm ruốc sẽ trở nên không có ý nghĩa, nhạt nhẽo. Nấu canh không có ruốc thì nồi canh dù có khéo tay chế biến cũng thành nhạt nhẽo vô duyên. Ruốc cũng là thứ gia vị chính yếu để hoà thành thứ nước chấm rau những loại .
6. Nước mắm Nha Trang – Khánh Hòa
Chế biến nước mắm ở Nha Trang là một nghề truyền thống cuội nguồn có từ truyền kiếp và được người tiêu dùng biết đến với mùi vị thơm ngon đặc trưng. Sự nổi tiếng của nước mắm Nha Trang đã góp thêm phần làm cho những làng nghề sản xuất nước mắm truyền thống ở đây ngày càng tăng trưởng và nhân rộng .Nước mắm Nha Trang thơm ngon bởi nhiều yếu tố nhưng thứ nhất là do biên độ nhiệt độ ở Khánh Hòa không thay đổi và nhiều nắng gió nên cá được muối theo chiêu thức truyền thống trong thời hạn từ 10 – 12 tháng, chượp chín trong nhiệt độ thích hợp nên rất thơm ngon và sắc tố đẹp mắt .Nước mắm Nha Trang được làm từ những mẻ cá cơm, đặc chế theo giải pháp truyền thống tích hợp công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển nên mùi vị đặc biệt quan trọng thơm ngon tinh khiết. Cá được đổ vào những thùng gỗ lớn ( mà không phải thùng sắt kẽm kim loại, hay chất dẻo ), loại thùng gỗ chuyên dùng đáy có lót vỉ, cứ một lớp cá lại rải một lớp muối to hạt, trên cùng lại một lượt vỉ nữa rồi dùng một nắp gỗ dày nặng nén xuống chứ không phải một tảng đá lớn .Thùng cá muối được đưa vào kho chứa để cho ngấm kỹ. Thứ nước trong thùng sau khi được tinh chế chừng một năm thì thứ nước đó chính là nước mắm hảo hạng. Nó có màu hổ phách, sóng sánh như sữa đặc và có hàm lượng dinh dưỡng lên tới 40 % độ đạm .
7. Nước mắm Phan Thiết – Bình Thuận
Ai đã một lần đến Bình Thuận, không hề không nhớ mùi vị nồng nàn, thơm tho của nước mắm Phan Thiết. Những người làm nước mắm đã dùng những con cá cơm nhỏ xíu, tươi nguyên, ủ trong lu khạp và đem phơi ở ngoài trời. Có lẽ nhờ cái nắng, cái gió của xứ này đã mang lại mùi vị thơm ngon đậm đà của nước mắm Phan Thiết nổi danh cả trăm năm nay .Hàng trăm năm trước, ngư dân ở đây đánh bắt cá cá nhiều không tiêu thụ hết nên chuyển qua muối cá để dữ gìn và bảo vệ. Sau đó, họ điều tra và nghiên cứu, phát minh sáng tạo ra giải pháp kéo rút sống lấy nước mắm từ thô sơ đến hoàn hảo. Qua đó, cho thấy nghề sản xuất nước mắm ở Phan Thiết hình thành cùng lúc với nghề đánh cá .Theo Địa chí Bình Thuận từ cuối thế kỷ 19 đến năm 1930, nghề sản xuất nước mắm đã sớm trở thành một ngành công nghiệp độc lạ so với cả nước vừa là công nghiệp độc nhất trong nền kinh tế tài chính địa phương .
8. Muối tôm – Tây Ninh
Muối và tôm là hai nguyên vật liệu hầu hết để làm ra muối tôm. Và, qua bàn tay chế biến khôn khéo của người dân nơi đây, muối tôm Tây Ninh đã được rất nhiều người ưu thích. Để có được những hạt muối tôm thơm ngon, phải trải qua rất nhiều quy trình chế biến công phu .Đầu tiên người ta chọn những quả ớt tươi, đỏ và ngon nhất đem phơi cho ớt khô đi một chút ít rồi xay, giã nhuyễn ra cùng với tỏi, củ cải đỏ, hạt nêm … rồi đem trộn đều với muối. Đây là quy trình yên cầu phải rất tỉ mỉ, để có được những hạt muối tôm ngon nhất thì lượng gia vị được trộn chung phải thật hài hòa và hợp lý .Sau đó, tổng thể hỗn hợp trên được đem lên chảo rang đều, đây là quy trình quan trọng ảnh hưởng tác động đến chất lượng muối tôm. Phải rang thật đều tay để muối có màu đỏ tự nhiên của ớt, củ cải đỏ. Khi rang phải canh chừng rất kỹ, không được rang quá khô vì như thế sẽ làm mất đi mùi vị của ớt và những gia vị, phải rang vừa tới để còn phơi nắng mới giữ được mùi thơm lâu .Muối tôm Tây Ninh thường được dùng làm món chấm cho những loại trái cây, nhất là những loại có vị chua như : cóc, ổi, xoài … Ngoài ra, muối tôm nơi đây còn dùng để trộn chung với bánh tráng được xắt nhỏ và những loại rau khác tạo thành món bánh tráng trộn được rất nhiều bạn trẻ ưa thích .
9. Mắm ruốc – Bà Rịa Vũng Tàu
Ruốc là con vật giống như con tôm, nhưng thân hình rất nhỏ. Con ruốc được ướp với muối để lâu ngày trộn lẫn với chất ngọt của con ruốc nên trở nên đậm đà. Mắm ruốc thường có màu hơi đen đen, đỏ đỏ và mùi thơm đặc trưng .Đến nghỉ mát ở Vũng Tàu, khi về hành khách thường hay mua mắm ruốc bà giáo Thảo làm quà tặng. Mắm ruốc bà giáo Thảo đã nổi tiếng từ lâu ; nên đến Vũng Tàu là phải tìm, hỏi cho ra mắm ruốc bà giáo Thảo. Đó là loại mắm đã được pha chế, chuẩn bị sẵn sàng để dùng. Mắm ruốc bà giáo Thảo mua về chỉ cần thêm ít tỏi, ớt là ăn thấy ngon, nên nhiều người đã khen mắm ruốc bà giáo Thảo ngon, dịu chớ không mặn như những loại mắm ruốc khác .Mắm ruốc dùng ăn sống hay xào đều ngon. Ăn sống thì việc làm sẵn sàng chuẩn bị cũng thuận tiện và nhanh gọn. Lấy một cái chén đá, để vào ít tép tỏi, một trái ớt, ít đường, đâm nhuyển những thứ, đổ vô chén ít giấm, quậy đều lên, xong vít bỏ vào một miếng mắm ruốc, quậy đều những thứ, vậy là có được một món chấm tuyệt vời. Chấm với rau luộc, dưa leo. Hay ăn với thịt ba rọi, bún, rau sống, khế chua, …
10. Nước mắm Phú Quốc – Kiên Giang
Từ trên 200 năm nay, người dân Phú Quốc đã biết khai thác nguồn lợi cá cơm vốn rất dồi dào ở vùng biển Kiên Giang. Cũng từ đó, nghề sản xuất nước mắm ở Phú Quốc đã được hình thành và tăng trưởng. Cá đánh bắt cá được rửa sạch và vô hiệu tạp chất, rồi trộn ướp muối ngay khi cá còn tươi. Tất cả được đổ vào thùng gỗ, gài nén ủ chượp theo chiêu thức sản xuất truyền thống lịch sử, để đủ 12 tháng cho ra một mẫu sản phẩm nước mắm mà không hề lẫn lộn với bất kỳ nơi nào .
Nước mắm được sản xuất ở Phú Quốc tuân theo các tiêu chuẩn và quy định cũng như yêu cầu về nguyên liệu, quy trình chế biến nhằm tạo nên chất lượng và an toàn thực phẩm cho sản phẩm nước mắm mang tên gọi Phú Quốc. Vì vậy, việc tăng cường đoàn kết hợp tác trong các hoạt động sản xuất kinh doanh là rất cần thiết. Vì từ đây, sẽ giúp những người sản xuất nước mắm trao đổi kinh nghiệm và giúp đỡ lẫn nhau cùng phát triển; bảo vệ giữ gìn uy tín, danh tiếng và những giá trị truyền thống của nước mắm Phú Quốc.
Riêng nước mắm Nha Trang có 6 đơn vị chức năng được cấp giấy ghi nhận của Trung tâm Sách kỷ lục Nước Ta gồm : Công ty CP Thủy sản 584 Nha Trang, Doanh nghiệp tư nhân Châu Sơn, Doanh nghiệp tư nhân Chín Tuy, Công ty TNHH Ngọc Hà, Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Hương Lan, Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Mỹ Thuận. Đây là những hãng nước mắm nổi tiếng, chuyên làm ra loại nước mắm thơm ngon theo chiêu thức truyền thống nước mắm Nha Trang .
Ngoài nước mắm Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa có tôm hùm Bình Ba cũng được bình chọn trong top 10 hải sản nổi tiếng Việt Nam.
☞ Top 5 loại nước mắm truyền thống nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam
☞ Cuộc chiến dành lại thị phần của nước mắm truyền thống
☞ Nước mắm Phú Quốc ở Mỹ !?
Source: http://amthuc247.net
Category: Đặc sản
