Đặc sản cá bỗng của đồng bào Tày ở Hà Giang

Rate this post
Cá bỗng đã có mặt trong ao nhà của người Tày gần 100 năm nayCá bỗng đã có mặt trong ao nhà của người Tày gần 100 năm nayBà Nguyễn Thị Tồn, thôn Thạch Sơn, xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên cho biết, theo lời ông bà kể, thì loại cá bỗng này đã có trong ao của hầu hết đồng bào Tày, tính ra cả gần 100 năm nay .Theo những người lớn tuổi trong thôn kể, cá bỗng vốn là loài cá tự nhiên, sống ở những con sông lớn thuộc vùng núi phía Bắc, như tại sông Lô, sông Gâm. Cá bỗng được coi là đặc sản, bởi có giá trị dinh dưỡng cao và là 1 trong 5 loại cá tiến vua xưa ( cá lăng, cá anh vũ, cá dầm xanh, cá chiên và cá bỗng ). Chính vì có giá trị cao, nên trước kia, cá bỗng thường chỉ được đồng bào dân tộc bản địa Tày ở Hà Giang chế biến vào mỗi dịp có khách quý, hay những dịp nghỉ lễ, tết .Tuy nhiên, sau này, qua quy trình tìm hiểu và khám phá, thử nghiệm, những hộ đồng bào Tày mở màn đưa loại cá này vào ao, nuôi theo chiêu thức truyền thống lịch sử của người Tày. Thức ăn của cá bỗng hầu hết là rau, cỏ, hay những phụ phẩm nông nghiệp, hầu hết được người dân tận dụng thay vì sử dụng thức ăn công nghiệp. Dù dễ nuôi, nhưng không phải ở đâu cũng nuôi được cá bỗng. Tại xã Thanh Thủy ( huyện Vị Xuyên ), chỉ có hai thôn Thanh Sơn và Nà Sát mới đủ điều kiện kèm theo nuôi cá bỗng .

Theo ông Lục Xuân Vần, hộ gia đình nuôi cá lớn nhất huyện Vị Xuyên, thì để nuôi được cá bỗng, bên cạnh nguồn nước sạch, cần phải có nguồn nước suối chảy liên tục. Muốn nhân giống loại cá này, cần có ao nuôi riêng biệt giữa cá lớn và cá bé. Khi cá bé đủ lớn mới chuyển sang nuôi thương phẩm. 

” Hiện trong ao nhà tôi luôn duy trì khoảng chừng hơn 400 con cá có tuổi 2 – 5 năm. Cá phải đạt đủ thời hạn nuôi tối thiểu 2 năm và đạt khối lượng trên 2 kg mới hoàn toàn có thể bán. Giá thị trường lúc bấy giờ xê dịch khoảng chừng 250 – 300 nghìn đồng / kg. Mỗi năm tôi xuất bán, thu về trên 200 triệu đồng ”, ông Vần cho biết .

Dù các địa phương khác trên địa bàn huyện Vị Xuyên không nuôi được cá bỗng, nhưng nhiều hộ đang có thu nhập khá giả, từ việc đưa cá bỗng trở thành món ăn đặc sản, ẩm thực đặc trưng của đồng bào dân tộc Tày, hấp dẫn du khách du. 

Cá bỗng là đặc sản đang được chuyển sang nuôi theo hướng hàng hóa, hướng đến sản phẩm OCOP của địa phươngCá bỗng là đặc sản đang được chuyển sang nuôi theo hướng hàng hóa, hướng đến sản phẩm OCOP của địa phươngAnh Cao Thành Trung, hành khách đến từ Hải Phòng Đất Cảng san sẻ : “ Nghe nói về đặc sản cá bỗng từ lâu, nhưng lên Hà Giang lần này mới có thời cơ thử. Món cá này được bà con chế biến thành 5 món, kể cả vây cá cũng được rang giòn ăn rất ngon và lạ miệng. Với hơn 1 triệu đồng cho bữa ăn 5 – 6 người, tôi cảm thấy trọn vẹn tương thích ” .

Ông Lê Thanh Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên cho biết: Nhận thấy giá trị kinh tế và tiềm năng lớn từ nuôi cá bỗng, địa phương đang xây dựng, phát triển cá bỗng trở thành sản phẩm chủ lực theo hướng OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm).  

Theo đó, hoạt động, khuyến khích những hộ nuôi cá bỗng theo quy mô nhỏ lẻ, chưa đạt chuẩn quy mô chuyển dần theo hướng nuôi sản phẩm & hàng hóa và vận dụng khoa học – kỹ thuật vào chăn nuôi. Huyện đang tập trung chuyên sâu hướng dẫn người dân lan rộng ra thêm ao, nuôi tập trung chuyên sâu theo quá trình chuẩn. Hiện toàn huyện Vị Xuyên đã có khoảng chừng 100 hộ mái ấm gia đình tăng trưởng quy mô nuôi cá bỗng thương phẩm theo hướng sản phẩm & hàng hóa ; mỗi năm những hộ có thu nhập từ 90 triệu đồng đến 300 triệu đồng tùy vào số lượng cá đạt chuẩn được bán ra thị trường .Được biết, tháng 5/2021 vừa mới qua, tỉnh Hà Giang đã được Cục Sở hữu trí tuệ ( Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ) cấp Giấy chứng nhận ĐK hướng dẫn địa lý số 00105 cho mẫu sản phẩm cá bỗng Hà Giang …